Niemand ontkomt aan groeien
Elk mens maakt in zijn leven groei door. De een wat meer of minder, of juist eerder of later dan de ander. We hebben daar termen voor, zoals volwassen worden, al is de betekenis daarvan in de loop van de tijd nogal verengd.
De sleutel tot groei ligt in ons bewustzijn, onze kennis van onszelf in relatie tot onze omgeving. Maar voordat we weten hoe we die sleutel moeten hanteren, zijn we wel een paar jaar verder en hebben we vanalles meegemaakt, mooie dingen maar ook moeilijke. Groeien gaat niet zonder pijn, en niemand ontkomt daaraan.
Groeien doe je door het leven te accepteren, inzicht te krijgen in je persoonlijke thema's, op tijd het oude wat niet meer voldoet loslaten, het creëren van ruimte en het aangaan van verbinding. En vooral door leren trouw te zijn aan jezelf.
Levensfaseproblematiek
In het leven kun je min of meer levensfases onderscheiden. Denk dan aan de kindertijd (leren veilige sociale contacten aan te gaan), puberteit (je losmaken van het ouderlijk nest) en jongvolwassenheid (voor het eerst op eigen benen staan en richting zoeken). Maar ook de midlife fase op ongeveer de helft van je leven waarin je de balans opmaakt van je leven totnutoe is een levensfase.
Elke levensfase kent zo zijn eigen levenspijn, gekoppeld aan een of meer thema's kenmerkend voor die specifieke levensfase. Denk dan bijvoorbeeld aan weg uit de mythische wereld van het kind zijn en op aarde komen (acht - negen jaar), eenzaamheid (puberteit), op eigen benen moeten staan (zo rond je twintigste), depressiviteit ( balans opmaken rond je veertigste en, opnieuw, zo rond je zestigste).
Acceptatie en zingeving
Voorbij de groei in het leven en de pijn die daarbij hoort, kom je acceptatie en zingeving tegen: wat doe je met je leven? hoe wil je je leven leven? kun je accepteren dat je oud wordt en overbodig? weet je waarvoor je leeft en is dat voldoende?
Opgroeien gaat niet zonder pijn, afbouwen en afscheid nemen ook niet. Pijn hoort bij het leven.
- Assepoester
Vaak worden kleine meisjes angstig door de houding van hun moeders. Bezorgde moeders leren hun kinderen gedrag af dat hen, de moeders, bezorgd zou kunnen maken. Door haar dochtertje te leren risico's te mijden, weerhoudt de moeder haar kind er onbewust van te leren hoe ze met angst moet omgaan.
Colette Dowling, in: Het assepoestercomplex, Rainbow 1981.
- Groene bomen
Hij merkt dat niet alle bomen groen zijn, dat niet alle mannen strenge vaders zijn, niet alle vrouwen afwijzend, en hij krijgt door dat één keer mislukken niet betekent dat alles in zijn leven zal mislukken. Hij kan een nieuwe situatie nemen voor wat ze is in plaats van ze te verdraaien om ze te laten passen in een patroon dat hij er al op na houdt.
Carl Rogers, in: Mens worden, een visie op persoonlijke groei, Bijleveld 2001.
- Bewustheid, spontaniteit & intimiteit
Voor bepaalde gelukkigen bestaat er iets dat alle gedragsclassificatie te boven gaat en dat is bewustheid; iets dat boven het programmeren van het verleden uitkomt, en dat is spontaniteit; en iets dat een grotere beloning schenkt dan spelen en dat is intimiteit.
Maar alledrie kunnen angstaanjagend zijn en zelfs gevaarlijk voor wie er niet op voorbereid is. Misschien kan hij beter blijven zoals hij is en de oplossing zoeken in de algemeen gebruikelijke technieken van sociale activiteit, zoals saamhorigheid.
Eric Berne, in: Mens erger je niet, Aula 2003.
- Trouw
Wanneer je trouw bent aan jezelf voeg je kwaliteit toe aan je leven. Je leeft bewust, in alles. Of dat nu luieren, dromen of hard werken is. Of dat nu houden van of afscheid nemen van is.
Trouw zijn aan jezelf is misschien wel het moeilijkste wat er is. Want altijd is er wel een reden om iets uit te stellen of niet te doen, om het niet aan te gaan.
- Reiziger er is geen weg
Reiziger,
er is geen weg
de weg maak je zelf, door te gaan.
Alles gaat voorbij en alles blijft,
maar het is aan ons om te gaan,
verder gaan en wegen banen,
wegen over de zee.
Nooit heb ik roem nagestreefd
en de mensen mijn lied willen inprenten;
ik houd van werelden die subtiel zijn,
gewichtloos en vriendelijk, als zeepbellen.
Ik houd ervan om te zien hoe ze geel en rood kleuren,
gaan trillen, plotseling en uit elkaar spatten.
Nooit heb ik roem nagestreeefd.
Reiziger, de weg,
dat zijn jouw sporen, en niets anders.
Reiziger, er is geen weg,
de weg maak je zelf, door te gaan.
Door te gaan maak je de weg
en als je achterom kijkt,
zie je het pad dat je nooit meer zult hoeven betreden.
Reiziger, er is geen weg
alleen een schuimspoor in de zee.
Antonio Machado in: Cantares y Proverbios. Vertaling: Tjeerd de Boer en Kathleen Ferrier.
Links
Info leven & zijn: Levensvragen - Ouder worden - Over identiteit - Hoe identiteit ontstaat - Introvert vs extravert - Emotie & empathie - Man en vrouw - Brein en denken - Sublimeren - Conformisme - Het Patriarchaat - Structuralisme - Zijn in de tijd - Fenomenen - Philip Larkin - Schopenhauer - Céline - Marcel Proust - Zingeving
Info persoonlijke problemen: Psychische klachten - Angst - Subassertiviteit - Boosheid & woede - Stress - Burnout - Groeipijn - Eenzaamheid - Depressiviteit - Emotionele problemen - Verlies & rouw - Psychose - Eetproblemen - Twee werelden - Hoogbegaafdheid
Info therapie en dergelijke: Therapievormen - EMDR - Existentiële therapie - Gestalttherapie - RET - Schematherapie - Schrijftherapie - Transactionele Analyse - Over therapie - Denkfouten therapie - Geschiedenis therapie - De psychiatrie - Wie is van hout - Verhaeghe: Identiteit - DSM V Handboek
Tests: Assertiviteitstest - Introvert-extravert test - Relatietest
Begeleiding: Existentiële therapie - Boosheidstherapie - Relatietherapie - Relatieherstel ouder en kind - Rondom werk
Contact & zo: Contact - Bureau IDEE - Tarieven - Colofon