Overdracht

Zoals een kind leert op een fiets zijn evenwicht te bewaren en zodoende bemerkt dat het kan fietsen, leert het ook zijn evenwicht te bewaren in de omgang met anderen, en dan vooral de anderen - vader en moeder voorop - die belangrijk voor hem zijn.

In dit bewaren van het evenwicht in deze omgang, bemerkt het kind dat het een warme relatie, een band, met die belangrijke anderen kan opbouwen, en dat dat is wat het ten diepste zoekt; deel uitmaken van de primaire groep, de groep waarin het is geboren.

Het kind voegt zich en leert gedrag ontwikkelen wat die anderen, immers zo heel machtig in zijn ogen, graag bij hem zien. Het gaat daarbij makkelijk over de eigen grenzen heen, zeker in die situaties die voortdurend in onbalans zijn, en ontwikkelt onderweg ambivalent en tegenstrijdig gedrag. Het kind doet bijvoorbeeld vriendelijk maar is van binnen boos en verdrietig.

Wanneer het kind kind-af is, vergelijkt het degenen die het ontmoet onbewust en gevoelsmatig met de machtigen die het zo goed van vroeger kent. Wanneer bepaalde aspecten van gedrag van anderen hem dan diep raken, gedraagt het zich vervolgens zoals het vroeger geleerd heeft zich te gedragen in dit soort situaties bij dit soort mensen.

Wij mensen zitten altijd een beetje in de overdracht; we projecteren ons verleden op de toekomst, op degenen die we tegenkomen. Het is de manier waarop we anderen zonder erover hoeven na te denken tegemoet treden; jong geleerd is oud gedaan.

En natuurlijk, degenen die we ontmoeten brengen hun eigen verleden in het contact in, zij zitten ook in de overdracht. Alles wat we doen en nalaten, roept een vergelijkbare overdrachtelijke reactie op bij de ander, en ga zo maar door. Overdracht en tegenoverdacht zijn de bakermat van het contact en de beschaving.

Soms echter zijn de ervaringen in het heden zo dwingend en hebben we juist bij het gedrag van de ander zulke diepgewortelde, heftige reactiepatronen ontwikkeld dat we in een reflex weer helemaal in de rol van het kind schieten dat we vroeger eens waren. Met alle ambivalentie, pijn, angst, boosheid en verdriet die daarbij horen. Dan zitten we pas ècht in de overdracht.

Volgende pagina

Overtuigingen

Mensdingen

Menu

Mensdingen - Leven - Psychisch - Therapie ed. - Home - Begeleiding - Training - Tests - IDEE - Contact & zo